ambisentencjaSkłonność do formułowania wzajemnie sprzecznych treściowo wypowiedzi - objaw poważnych zaburzeń myślenia, będący następstwem procesów rozszczepiennych. Obecny zwłaszcza w zaburzeniach psychotycznych, typowo w schizofrenii.
Formułowanie sprzecznych wypowiedzi jest zachowaniem znamiennym również dla zdrowych psychicznie osób w najbardziej burzliwym okresie procesu dojrzewania. Młody człowiek, niemający wypracowanego stabilnego systemu wartości i przekonań nierzadko w trakcie jednej rozmowy a nawet wypowiedzi deklaruje zupełnie sprzeczne sądy, przekonania czy zamiary. Dla przykładu - określa się jako zwolennik całkowicie przeciwstawnych opcji politycznych lub jako członek czy sympatyk subkultur młodzieżowych o skrajnie różnym przesłaniu ideologicznym. Daje tym dowód pewnej emocjonalnej i intelektualnej labilności, typowej i zupełnie normalnej w okresie wypracowywania poglądów, poszukiwania własnej tożsamości oraz eksperymentowania z różnymi rodzajami postaw. Czasami, z punktu widzenia osób starszych i bardziej dojrzałych, przyjmuje to wręcz komiczne formy, na przykład: nienawidzę ludzi... chciałbym być lekarzem, czy jestem hippisem... chciałbym być zawodowym żołnierzem.
Ambisentencja jako objaw psychotyczny jest jednak oznaką daleko posuniętej dezorganizacji życia psychicznego. Podczas gdy osoba zdrowa psychicznie zdaje sobie sprawę z faktu (lub też w każdej chwili może sobie ten fakt uświadomić), że formułowane przez nią wypowiedzi o przeciwstawnej treści zawierają zasadniczą sprzeczność, osoba cierpiąca na schizofrenię swym wypowiedziom ambisententnym nadaje taką samą wagę i taką samą moc definiowania swoich przekonań, zamiarów czy swojego stanowiska w określonej sprawie.
Ambisentencja może więc być dramatycznym przejawem chorobowych zmian w zakresie systemu poznawczego osoby cierpiącej na psychozę.
| 