Gorące wiadomości

Trudne dzieciństwo ma wpływ na zdrowie i jakość życia w wieku dorosłym

Niekorzystne doświadczenia w dzieciństwie powodują poważne reperkusje. Wykorzystanie seksualne, przemoc, trudna sytuacja domowa, uzależnienia rodziców, rozwód i inne szkodliwe sytuacje pogarszają stan zdrowia i obniżają jakość życia nawet aż do starości. Wśród par najtrudniej mają te, w których obie osoby doświadczyły w młodym wieku szkodliwych wydarzeń.

Naukowcy z Uniwersytetu w Uppsali na łamach pisma PLOS ONE opublikowali badanie, w którym przeprowadzili ankiety wśród 818 matek i ich partnerów po roku od urodzenia przez kobietę dziecka. Pytali ankietowanych o ich własne dzieciństwo i jakość ich życia obecnie.

- "Kiedy zbadaliśmy pary, w których oboje partnerów stwierdziło, że jako dzieci przeżywali trudności, powiązanie między negatywnymi doświadczeniami i relatywnie niekorzystnymi warunkami życia w dorosłości ukazało się jako szczególnie wyraźne" - mówi główny autor pracy dr Per Kristiansson.

Niekorzystne doświadczenia w dzieciństwie (ang. adverse childhood experiences - ACEs) powodują poważne, utrzymujące się przez całe życie reperkusje - podkreślają badacze.

Zwracają uwagę, że już wcześniejsze badania wskazywały na większe ryzyko chorowania i przedwczesnej śmierci wywołanej różnymi schorzeniami i innymi czynnikami. Można wymienić m.in. zaburzenia zdrowia psychicznego, nowotwory, choroby układu krążenia i cukrzycę. Im więcej szkodliwych zdarzeń, tym wyższe ryzyko negatywnych konsekwencji.

Autorzy nowego badania podkreślają, że wyróżnia je szczególnie duża liczba uczestników. Jednocześnie wzięli w nim pod uwagę różne czynniki.

Badacze zwrócili szczególną uwagę na nadużycia fizyczne i psychiczne, zaniedbania, wykorzystanie seksualne, kryminalne zachowania, uzależnienia, przemoc, zaburzenia psychiczne rodziców i ich rozłąkę. Pojedyncze ACE były dosyć powszechne, przy czym 11 proc. kobiet i 9 proc. ich partnerów doświadczyło czterech lub więcej takich czynników. U 2 proc. par obie osoby przeżyły 4 lub więcej ACEs.

Takie doświadczenia u jednego z partnerów zwiększało przy tym prawdopodobieństwo, że zwiąże się z osobą, która także miała takie przeżycia.

Jak można przewidywać, im więcej negatywnych zdarzeń u danej osoby i pary, tym gorsze perspektywy w dorosłości. Wśród możliwych konsekwencji naukowcy wymieniają gorsze wykształcenie, niskie dochody, relację z partnerem o niskiej jakości, nadwagę, palenie tytoniu, niższe poczucie koherencji, słabą ocenę własnego zdrowia, wysoki poziom stresu, bardzo wysokie ryzyko zaburzeń lękowych i depresji.

- "To, że doświadczane w dzieciństwie ACEs mogą mieć tak szkodliwe skutki, wiąże się z ciężkim, toksycznym stresem, który działa na centralny system nerwowy i inne organy dziecka, kiedy dorasta. Toksyczny stres oznacza silne, częste i utrzymujące się pobudzenie systemu odpowiedzi stresowej. Oznacza to, że ACEs mają daleko idący negatywny wpływ na życie i zdrowie ludzi aż do zaawansowanego wieku. Mogą nawet wpływać na następne pokolenia" - alarmuje prof. Kristiansson.

Naukowcy przytaczają też badania, według których ograniczenie toksycznego stresu we wczesnych latach życia przynosi korzyści całemu społeczeństwu - poprawia wyniki uczniów, zwiększa produktywność ekonomiczną i zwiększa odpowiedzialność obywateli.

- "To dlatego mamy nadzieję, że nasze badania skłonią państwowe agendy, a także społeczeństwo, do podjęcia inicjatywy w diagnozowaniu, wspieraniu i leczeniu rodzin i osób dotkniętych w dzieciństwie przez trudne wydarzenia" - mówi specjalista.

Opublikowano: 2021-01-26

Źródło: TVP Info


Zobacz więcej wiadomości



Napisz swój komentarz
Zobacz komentarze Czytelników



Zobacz więcej komentarzy