Artykuł

Marta Żurowska

Marta Żurowska

Dziecko z wizytą u psychologa


Decyzja o wizycie u psychologa z małym dzieckiem bywa bardzo trudna i często długo odraczana z różnych przyczyn. Jedną z nich jest przekonanie, już na szczęście coraz rzadsze, ze do psychologa idziemy, gdy już jest naprawdę źle. Jeszcze pokutuje w społeczeństwie stereotyp, ze psycholog opiekuje się rodziną patologiczną. Jednak jest to po prostu, jak wcześniej napisałam - stereotyp. Coraz więcej osób wie, że tak samo jak do lekarza chodzimy czasem na badania kontrolne, żeby się przekonać, ze wszystko jest w porządku lub ewentualnie szybko zadziałać, tak samo do psychologa możemy wybrać się ze względów czysto poznawczych. Po to właśnie, by poznać mocne i słabsze strony naszych pociech i wiedzieć, jak je rozwijać. Faktycznie psycholog jest kimś, kto pomaga, gdy cos się dzieje niepokojącego. Jednak czy wstydem jest zgłosić się do specjalisty, w trosce o dziecko? Pocieszające jest, że coraz więcej rodziców odpowie na to pytanie "nie".

Być może znaczna część osób zastanawia się jak to właściwie takiego Malucha można zbadać? Przecież dziecko roczne nie pogada, kwestionariusza nie wypełni, także jak to w ogóle możliwe, żeby badanie było cokolwiek warte? Na szczęście psycholog dysponuje odpowiednimi narzędziami, które pozwolą mu poznać małego pacjenta. W zależności od potrzeby badania dobiera odpowiedni test.

Celem badania może być ocena rozwoju psychoruchowego. Do tego przeznaczona jest między innymi Dziecięca Skala Rozwojowa (DSR). Składa się ze Skali Wykonaniowej i Skali Obserwacyjnej. Skala Wykonaniowa służy do oceny aktualnego poziomu rozwoju dziecka. Badane są takie strefy jak m.in. percepcja, pamięć, mowa, manipulacja, zachowania społeczne, motoryka. Skala Obserwacyjna natomiast pozwala na ocenę właściwości tempera mentalnych dziecka. DSR przeznaczona jest do badania dzieci w wieku już od 2 miesiąca do 3 roku życia.

Innym testem, który także pozwala ocenić rozwój dziecka do trzydziestego miesiąca życia jest skala Brunet-Lezine. Przewidziano w niej po dziesięć prób na każdy kolejny miesiąc z pierwszych dziesięciu miesięcy życia, oraz po dziesięć prób przypadających na kolejne kwartały, czyli dwunasty, piętnasty miesiąc życia, i tak dalej, aż do trzydziestego. Skala podzielona jest na cztery sfery: lokomocję i kontrolę postawy; koordynację wzrokowo-ruchową; mowę; kontakty społeczne. Konstrukcja skali umożliwia zarówno określenie wieku rozwoju w każdej z tych sfer osobno, wykreślenie profilu rozwoju, obliczenie cząstkowego ilorazu rozwoju oraz pełnego ilorazu inteligencji.

Kolejnym obszarem, jaki może zbadać psycholog u małego dziecka, jest jego stan emocjonalny. Tutaj bardzo dobrze sprawdzają się testy projekcyjne. Dziecko nadaje znaczenie wieloznacznemu materiałowi, dzięki czemu psycholog może poznać stan emocjonalny malucha. Do takich testów przeznaczonych dla dzieci służy miedzy innymi Rysunek Rodziny, w którym dziecko ma za zadanie narysować rodzinę. Jedne osoby zostaną narysowane jako pierwsze, inne będą większe, inne bliżej, jeszcze inne kolorowe, a inne pominięte. Wszystko to, po uzupełnieniu informacjami z wywiadu ma znaczenie.

Inny test projekcyjnym jest Test Apercepcji Tematycznej dla Dzieci od 3 do 10 lat (CAT). Jest to technika umożliwiająca odpowiednio wyszkolonemu psychologowi dotarcie do dominujących potrzeb, emocji, kompleksów i konfliktów osobowości. Może być skutecznym narzędziem w wielostronnym badaniu osobowości, a także przy interpretowaniu zaburzeń zachowania, chorób psychosomatycznych, nerwic i psychoz. Badanie polega na pokazywaniu dziecku serii obrazków i zachęcaniu jej do opowiadania związanych z nimi historyjek, które w danym momencie przychodzą jej do głowy.

Z racji tego, że male dziecko ma ograniczone możliwości wyrażenia swoich myśli i uczuć, wiele informacji pozyskujemy od rodziców. Testem, który umożliwi nam to jest Kwestionariusz Temperamentu EAS. Badanie dzieci polega na opisie ich temperamentu przez rodziców lub nauczycieli. Test ten oparty jest na teorii Bussa i Plomina, którzy definiują temperament jako zespół dziedziczonych cech osobowości, które ujawniają się we wczesnym okresie życia jednostki. Wyróżnili oni trzy zasadnicze cechy określające strukturę temperamentu: emocjonalność, aktywność i towarzyskość.

Jednym źródłem informacji są testy, innym wywiad zebrany od rodziców, ale niezwykle ważnym jest obserwacja dziecka przez psychologa. Poprzez baczne przyglądanie się wykonywaniu różnych zadań przez dziecko, jego nastrój, przystosowanie do nowej sytuacji, zmaganiu się z trudnościami psycholog dowie się o dziecku bardzo wiele. Dopiero zebranie informacji ze wszystkich tych źródeł da rzetelna opinie i pozwoli kompetentnie zaplanować dalsze kroki, jakie należałoby podjąć.

Rodzice zgłaszający się z dzieckiem do psychologa mogą być spokojni o poufność informacji, jakie uzyska od nich specjalista, bowiem każdego psychologa obowiązuje tajemnica zawodowa. Jedynym celem psychologa powinien być kompetentna i empatyczna pomoc dziecku i rodzicom.



    Autorka jest psychologiem, ukończyła Instytut Psychologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego i liczne staże zawodowe. Posiada doświadczenie w pracy z dziećmi i dorosłymi. Jest w trakcie zdobywania certyfikatu psychoterapeuty poznawczo-behawioralnego. Prowadzi Centrum Psychologiczno-Szkoleniowe adAlta.




Opublikowano: 2010-11-04



Oceń artykuł:


Ten artykuł nie ma jeszcze żadnych komentarzy. Skomentuj artykuł