Forum dyskusyjne

Przeczytaj komentowany artykuł

RE: Czym jest wybaczanie?

Autor: Birofil   Data: 2008-07-29, 23:57:24               

Polecam także ten tekst:

Cierń w duszy

Andrzej Szmilichowski

Co tak intrygującego zawiera w sobie wybaczanie, że pamięta się je dziesiątki lat?

Kiedyś, dawno temu przeżyłem ciężki okres. Do klasy przyszedł nowy uczeń, który repetował rok. Był duży, masywny, a ja stałem się obiektem maltretowania. Drwił sobie ze mnie, ośmieszał, poszturchiwał. Miałem oczywiście paru bliższych kolegów, miałem nawet przyjaciela, ale nikt nie odważył się stanąć w mojej obronie. Koszmarny czas.
Później tego chłopaka przeniesiono do równoległej klasy i widywałem go tylko na przerwach (wtedy mówiło się pauza). Spoglądał spode łba, a1e przestał się czepiać. Minęły kolejne lata, nadeszła matura i szkolna społeczność rozpłynęła się w świecie dorosłych.
Niecały rok później jakaś panna zaprosiła mnie na studniówkę. Gdy wyszedłem na chwilę na zewnątrz i przycupnąłem na ławce, ktoś się przysiadł. To był on, mój prześladowca. Wyjął papierosy, poczęstował i rozmawialiśmy chwilę o niczym. Pierwszy raz w życiu okazał mi osobiste zainteresowanie.
Spoglądał trochę niepewnie, a w pewnym momencie powiedział cicho: - Byłem wtedy świnią. Robiłem, co mogłem, by ci obrzydzić życie. Czy możesz mi wybaczyć?
To był szok. Poczułem się zmieszany i potrafiłem tylko wyksztusić słabe: - Oczywiście! W porządku, nie ma sprawy! Wyciągnął rękę, podałem mu swoją i nigdy
więcej go nie spotkałem. Ale tę scenę, pomimo iż minęło od niej z górą pół wieku, wspominam do dziś.
Co tak intrygującego zawiera w sobie wybaczanie, że pamięta się je dziesiątki lat? Przyjęło się sądzić, iż jest ono przyrzeczeniem zapomnienia wyrządzonej krzywdy. Ten, kto czuje się winny, prosi o przebaczenie i otrzymuje "rozgrzeszenie". Gdy to uczynimy, wybaczymy, uważamy, że wyświadczyliśmy przepraszającemu przysługę, a sami zachowaliśmy się szlachetnie.
Ale wybaczenie wcale nie musi oznaczać, że wszystko zapomnieliśmy. Bo, gdy przepraszający zrobi znowu coś "głupiego" i nada1 prosi o łaskę wybaczenia, szybko się przekonuje, ze popadł w większe kłopoty niż przedtem: Raz mogłem wybaczyć, ale ponownie już nie! Rodzi się proste pytanie: czy za pierwszym razem rzeczywiście wybaczyliśmy?
Co więc znaczy: wybaczyć? Pisze o tym obszernie profesor psychologii Helena
Schucman, amerykańskie medium i autorka znanego wśród ezoteryków woluminu Kurs Cudów. Przesłanie, które Schucman uzyskała na drodze intuicyjnej, mówi między innymi o bezwarunkowej i bezkompromisowej miłości niesionej przez prachrześcijaństwo.

Wybaczanie, aby było prawdziwe, winno wiązać się z odpustem całkowitym, tu nie ma miejsca na kompromisy. Jednocześnie nie da się go wyrachować.

Wybaczenie, aby było prawdziwe, winno wiązać się, tak sądzę odpustem całkowitym. Tu nie ma miejsca na kompromisy. Musi być ono pełną rezygnacją z wszelkiej negatywnej pamięci oraz uświadomieniem sobie, że nie ma żadnego długu wdzięczności, i to z obu stron. Inaczej pozostanie tylko teatralnym gestem, którego dokonuje się rzekomo z dobroci i szlachetności serca, częstokroć pozostawiając w domyśle przekonanie, iż odbiorca na to nie zasłużył. Wiara, iż wybaczenie na tym polega, jest iluzją.
Na dobrą sprawę wszystko, co czynimy, ma u podstaw demonstrację dwóch uczuć:
dajemy miłość, albo o nią prosimy. Wystarczy tylko o tym pamiętać i życie już staje się trochę łatwiejsze. Czyniąc następny krok, być może uznalibyśmy nawet, iż wybaczaniu w ogóle brak gruntu. Winny jest niewinny, a całość sprawy okazuje się nieporozumieniem lub błędem w ocenie.
Gdy malutkie dziecko krzyczy, wiemy, że o coś prosi, i staramy się jego życzenie
spełnić. Pomimo że zazwyczaj w takim przypadku chodzi o jedzenie czy zmianę pieluszki, jest to w gruncie rzeczy prośba o miłość i jednoczesne jej oferowanie.
Malutki człowiek rozsiewa wokół siebie wiele miłości. Mijają miesiące, lata, a on stale nam ten niczym nieuwarunkowany związek miłości oferuje. Buntownicze zachowania dorastających panienek i chłopców są najczęściej wołaniem o uwagę, apelem o okazanie odrobiny ciepła, niezdarną tęsknotą nastolatka do miłości i jej nieudolnym ofiarowywaniem.
Podobnie dzieje się w świecie dorosłych. Niezależnie od wieku niełatwo okazywać miłość, a jeszcze trudniej o nią prosić. Ale gdybyśmy potrafili uwierzyć, że u podstaw wszelkiego działania leży miłość (którą zgubiliśmy po drodze, albo zapomnieliśmy, że istnieje), pojęlibyśmy, iż w nieco głębszej warstwie rzeczywistości nikt nie chce ani nie ma ochoty nikogo krzywdzić. A więc nie ma czego wybaczać. Uświadomienie sobie tych związków zmieniłoby wiele na lepsze, nie mówiąc o tym, że zrozumielibyśmy, czym naprawdę jest wybaczenie, jeśli już tego rodzaju potrzeba się ujawnia.
Niestety, taka mentalna operacja na samym sobie rzadko się udaje, a to za przyczyną kłopotliwego lokatora - ego. Ego wierzy mianowicie, iż jesteśmy indywidualnym - odseparowanym od Boga i innych, podobnych nam stworzeń - bytem, i ma własną ocenę tego, co wybaczenie znaczy.

Gdy z uporem powtarzamy: -Nigdy tego nie wybaczę!, w rzeczywistości krzywdzimy siebie samych, a stanowcza odmowa wybaczenia okazuje się, w gruncie rzeczy atakiem na własną równowagę, psychiczną.

Ego pragnie "obejrzeć błąd", dokładnie go przeanalizować, aby potem okazać ewentualnie łaskę wybaczenia, a może nawet próbować wymazać z pamięci to, co się stało. Postępując tak, popełnia kolejny błąd, czyniąc wydarzenie w przeszłości poważniejszym, a w ślad za tym znacznie trudniejszym do wybaczenia.
Jednocześnie umyka uwadze, albo w ogóle nie jest jej przedmiotem fakt, że wybaczenia nie można odseparować od miłości, pojmować go jedynie jako zadośćuczynienia krzywdzącego błędu.
Wybaczenia, jeśli ma być prawdziwe, nie można na chłodno wyrachować. Tak spreparowane stanie bowiem w długim szeregu iluzji, których wpływy, niestety, pokolenie za pokoleniem, życie za życiem, akceptujemy.
Czy to oznacza, ze próbuję propagować wybaczanie w ogóle wszystkiego? Jak najbardziej tak! Czy to oznacza, że akceptuję wszystko, co ludzie robią, włącznie z działaniami destrukcyjnymi? Zdecydowanie nie! Człowiek destrukcyjny, czyniąc zło, mówi tym samym, że zgubił wiedzę, o tym, kim jest.
Czuje się niekochany, odizolowany i, aby zwrócić na siebie uwagę, sięga po gwałt. Nie jest objawem miłości pozwolić mu tkwić w tej niebezpiecznej iluzji.

Oczywiście łatwiej wybaczyć, gdy ktoś o to prosi. Kiedy atakująca armia cofa się, wzrastają szanse na pakt pokojowy.

Niełatwo wybaczać. Są przypadki, gdy wydaje się to zupełnie niemożliwe. Cóż, taka jest nasza natura, nobody perfect. Ale miejmy przynajmniej świadomość, że nie wybaczyć pogarsza tylko sprawę. Gdy z uporem powtarzamy: Nigdy mu tego nie wybaczę!, w rzeczywistości krzywdzimy siebie samych. Stanowcza odmowa wybaczenia okazuje się w gruncie rzeczy atakiem na siebie, na własną równowagę psychiczną, dobrowolnym wbiciem ciernia w duszę.
Nie popełnimy błędu, mówiąc, że wybaczanie jest usługą czynioną na poczet obu stron. Mówiąc: - Proszę cię o wybaczenie!, stwierdzamy jednocześnie: - Porzuć złe myśli o mnie, nie są nic warte, porzuć je zupełnie, a poczujesz się wspaniale! Oczywiście łatwiej wybacza się, gdy ktoś o to prosi. Kiedy atakująca armia cofa się, wzrastają szanse na pakt pokojowy.
Przyglądając się własnym relacjom z innymi ludźmi bardziej wnikliwy obserwator niechybnie spostrzeże, że wiele trapiących go problemów bierze początek z braku woli wybaczenia. Albo - co gorzej - ma swoje źródło w wybaczaniu pozornym. A bardzo potrzebujemy woli wybaczania, zarówno innym, jak i sobie. Droga ku temu jest jedna i wiedzie przez naukę siebie, zgłębianie ludzkiej natury. Ale do tego potrzeba spokoju, o który we współczesnym świecie niestety coraz trudniej.
W oczyszczaniu przedpola napotykamy wiele przeszkód, gdyż duszę, kuszą różne zanieczyszczenia a także nie daje spokoju ego. Pomocą może być tu refleksja, że reakcje negatywne w rzeczy samej nie mają bazy istnienia. To my, my sami, swoim zacietrzewieniem, pewnością nienaruszalnych "racji", krzywdzącym duszę, ale za to tradycyjnym etosem, uporem nie dopuszczającym żadnej argumentacji, obarczamy naszą wrażliwość negatywnymi cechami. A recepta na poprawę sytuacji jest prosta i wymaga tylko konsekwencji oraz dyscypliny. Nadpływającą negatywną myśl pozostawmy w spokoju, przestańmy ją dożywiać upartym rozpamiętywaniem, a przeminie i zniknie (tak czyni się w płytkiej fazie medytacji, gdy staramy się wyłączyć, a myśli nadal napływają. Medytacja dobra na wszystko...!).
Miłość, zauważmy, różni się od innych uczuć: okazuje się niewyczerpalna i ma w dodatku zaskakującą i wspaniałą właściwość: im więcej miłości ofiarowujemy, im więcej jej dajemy, tym więcej jej mamy. Inne uczucia potrafią niejako redukować się nawzajem. Na przykład, im więcej w obiegu żalu czy strachu, tym mniejszy ich magazyn. Czas minimalizuje żal, czyni strach słabszym. Oto pośredni w pewnym sensie dowód na to, iż miłość jest bazą i magazynem wszelkich innych uczuć.
Pewną przeszkodę (lub atut!) stanowi okoliczność, że człowiek nie ma stałej natury. Od czasu do czasu potrafią wypłynąć na powierzchnię zupełnie nieoczekiwane cechy, o które wcześniej byśmy siebie nie posądzali. Niekiedy jesteśmy wprost zaskakiwani własnym zachowaniem: Nigdy nie przypuszczałem, że mogę tak zareagować! Dzieje się tak między innymi dlatego, że łatwo ulegamy ciśnieniu otoczenia. Nasza osobowość jest słaba i mało odporna na wpływy.

Na szczęście mamy jedną wspaniałą cechę: jesteśmy urodzonymi poszukiwaczami.

Ale i - niejako na pociechę - mamy jedną wspaniałą cechę: okazujemy się urodzonymi poszukiwaczami! A poszukiwacz, jak z samej definicji wynika, czasem zgadza się z jakimś krajobrazem (myślą), innym zaś razem ten sam widok (myśl) odrzuca. Jednego dnia splata palce w modlitwie, następnego siada do medytacji zen, trzeciego prycha na religię i mistycyzm. Cóż, tacy się rodzimy. Sprawy, poglądy, opinie nieustannie napływają, są jakiś czas, po czym odpływają, gdzieś krążą i powracają zmienione (lub identyczne, gdyż tylko my się zmieniamy). Owa niestabi1ność dotyczy szczególnie poszukiwaczy duchowych, do których chciałbym zaliczyć również siebie: Na szczęście zmienność ta - mówię dalej o sobie - z reguły dotyczy sfer, o których nie wiem nic "na pewno" (a co wiem na pewno?).
Czasem zazdroszczę ludziom, którzy przez całe dorosłe życie mają stałe poglądy, niezmienną wiarę, jedną koncepcję myślenia, trwały obraz rzeczywistości. Przy powierzchownej obserwacji sprawiają solidne wrażenie: Oni znaleźli kamień filozoficzny! - chciałoby się zawołać. Ale bliższy ogląd temu przeczy. Nie znaleźli niczego, bo niczego nie szukali a ich zewnętrzna stabilność to blichtr wygody, panorama lenistwa umysłowego. Są dotknięci ślepotą, na którą sami się godzą, za wszystko wystarcza im biała laska.
Wiele trapiących człowieka problemów znalazłoby proste rozwiązania, gdybyśmy potrafili prawdziwie wybaczać i okazywać miłość. W każdym razie, im więcej zachowamy spokoju w duszy, wewnętrznej ciszy , tym większe dajemy szanse miłości, a wtedy nie trzeba już niczego wybaczać. Wystarczy spojrzeć w oczy malutkiego dziecka, by wiedzieć, o czym mówimy.

Odpowiedz

Sortuj:     Pokaż treść wszystkich wpisów w wątku